Văn hóa cưới hỏi Việt Nam cũng đặc biệt chú trọng đến phần lễ ăn hỏi, một nghi lễ quan trọng mang tính biểu tượng cho sự chính thức và tôn trọng lẫn nhau giữa hai gia đình. Lễ ăn hỏi là lúc nhà trai mang sính lễ sang nhà gái để xin phép đón cô dâu về nhà chồng. Đây không chỉ là một thủ tục hành chính mà còn là một biểu hiện của lòng thành và sự trang trọng, thể hiện mong muốn gắn kết bền chặt giữa hai dòng họ. Sính lễ trong lễ ăn hỏi thường bao gồm các món quà truyền thống như trầu cau, bánh cốm, chè, rượu, và các loại trái cây đặc sản vùng miền. Các món lễ này đều mang hàm ý chúc phúc cho sự thủy chung, hạnh phúc, sung túc. Đặc biệt, số lượng lễ vật thường là số lẻ, mang ý nghĩa sinh sôi nảy nở và phát triển. Gia đình nhà gái sau khi tiếp nhận lễ vật sẽ có lời đáp lễ, thậm chí tổ chức tiệc mừng với sự tham gia của hai bên gia đình. Qua nghi lễ này, các thành viên trong họ hàng cũng có dịp gặp gỡ, làm quen và thắt chặt mối quan hệ thân tình, thể hiện tinh thần cộng đồng trong hôn nhân Việt Nam. Đối với nhiều người, lễ ăn hỏi không chỉ là truyền thống mà còn là dịp để thể hiện sự chu đáo, tôn trọng và tình cảm chân thành dành cho nhau trước khi bước vào cuộc sống chung.



Phong tục cưới hỏi Việt Nam không chỉ là nghi lễ đơn thuần, mà còn chứa đựng sâu sắc những giá trị văn hóa và nhân sinh quan của người Việt. Mỗi nghi thức trong đám cưới đều là sự kết tinh của truyền thống, lịch sử, và lòng thành kính với tổ tiên, ông bà. Ví dụ, việc chọn ngày cưới không đơn giản chỉ dựa trên ngày thuận tiện, mà thường là dựa trên tuổi tác, cung mệnh của cô dâu chú rể và sự tư vấn của các bậc cao niên hoặc thầy phong thủy. Điều này thể hiện niềm tin rằng cuộc sống hôn nhân sẽ thuận lợi, êm đẹp nếu được tổ chức vào ngày “đẹp” – ngày hợp tuổi, hợp vận. Đây là một minh chứng cho thấy người Việt luôn chú trọng sự hài hòa giữa con người với thiên nhiên, vận mệnh và xã hội. Đồng thời, các nghi lễ như khấn tổ tiên, xin phép cha mẹ cũng phản ánh quan điểm trọng đạo hiếu – một trong những nền tảng đạo đức vững chắc trong văn hóa Việt Nam.

Phong tục cưới hỏi Việt Nam cũng thể hiện rõ nét sự quan tâm đến yếu tố phong thủy và tâm linh trong đời sống hôn nhân. Việc lựa chọn ngày giờ tổ chức đám cưới theo lịch âm, theo tuổi của cô dâu, chú rể và gia đình hai bên là điều được quan tâm hàng đầu. Nhiều gia đình còn nhờ thầy phong thủy hoặc thầy cúng tư vấn để chọn ra ngày cưới thích hợp nhất nhằm đảm bảo sự thuận lợi, hạnh phúc và may mắn cho đôi trẻ. Ngoài ra, các vật phẩm phong thủy như đá quý, vòng tay, tượng thần tài cũng được sử dụng trong đám cưới để thu hút năng lượng tích cực, giúp cuộc sống vợ chồng sau này được êm ấm, hòa thuận. Điều này cho thấy sự hòa quyện giữa tín ngưỡng dân gian và đời sống hiện đại trong phong tục cưới hỏi, tạo nên một nền tảng tâm linh vững chắc cho hôn nhân. Bên cạnh những nghi lễ truyền thống, hiện nay nhiều đám cưới đã được cải tiến để phù hợp hơn với xu thế hiện đại. Thay vì tổ chức theo cách truyền thống quá dài và phức tạp, nhiều gia đình chọn cách giản lược các bước nghi lễ, hoặc kết hợp đám hỏi và lễ cưới trong cùng một ngày để tiết kiệm thời gian và chi phí. Việc này vừa giúp giữ lại phần cốt lõi của truyền thống, vừa thích ứng với nhịp sống bận rộn của xã hội hiện đại. Điều đáng chú ý là sự thay đổi không làm mất đi giá trị tinh thần mà ngược lại, còn giúp phong tục cưới hỏi được phổ biến rộng rãi và dễ dàng tiếp cận hơn với thế hệ trẻ.