Một trong những yếu tố không thể thiếu trong đám cưới Việt Nam là mâm cỗ cưới – biểu tượng của sự hiếu khách và lòng mến khách của gia đình hai bên. Mâm cỗ cưới thường được chuẩn bị công phu với nhiều món ăn truyền thống như gà luộc, nem rán, xôi, canh măng, giò lụa, bánh chưng hoặc bánh tét tùy vùng miền. Mâm cỗ không chỉ đáp ứng nhu cầu ăn uống mà còn là cách gia đình thể hiện sự chu đáo, tấm lòng mời khách đến chung vui và chúc phúc cho đôi uyên ương. Số lượng mâm cỗ thường phụ thuộc vào số lượng khách mời và điều kiện kinh tế của gia đình, nhưng dù ít hay nhiều, mâm cỗ luôn được trình bày đẹp mắt, sạch sẽ và đảm bảo vệ sinh. Trong mâm cỗ, món ăn được sắp xếp theo thứ tự nhất định để thể hiện sự tôn trọng và lòng hiếu khách, đồng thời mang ý nghĩa mong ước cho sự sung túc, đủ đầy trong cuộc sống hôn nhân. Ngoài ra, mâm cỗ cưới còn là dịp để khách khứa, họ hàng gặp gỡ, giao lưu, góp phần tạo nên không khí vui tươi, ấm áp. Qua đó, mâm cỗ cưới không chỉ là bữa ăn mà còn là biểu tượng văn hóa thể hiện tinh thần cộng đồng, sự quan tâm và yêu thương trong ngày trọng đại của cuộc đời.



Ở miền Bắc, phong tục cưới hỏi rất chú trọng đến việc chuẩn bị lễ vật và các nghi thức truyền thống, nhằm thể hiện sự trang trọng và thành kính đối với tổ tiên. Mâm quả được sắp xếp rất công phu, với những loại bánh trái truyền thống như bánh cốm, bánh phu thê, trầu cau được lựa chọn kỹ càng. Lễ rước dâu được tổ chức chu đáo, có sự tham gia của đông đảo người thân, bạn bè và họ hàng. Các nghi lễ như lễ xin dâu, lễ gia tiên đều diễn ra nghiêm trang, đúng trình tự. Sự cầu kỳ trong cách thức tổ chức không chỉ nhằm thể hiện sự tôn trọng mà còn là biểu hiện của mong muốn đôi trẻ có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc, bền lâu. Điều đặc biệt là dù xã hội có nhiều biến đổi, những nghi thức này vẫn được giữ gìn và truyền lại qua nhiều thế hệ, góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa vùng miền.

Không thể không nhắc đến vai trò quan trọng của các nghi thức trao đổi lễ vật trong phong tục cưới hỏi Việt Nam, được xem là biểu tượng cho sự cam kết và gắn kết giữa hai gia đình. Lễ vật thường bao gồm các loại bánh truyền thống, rượu, trà, trái cây, heo quay, và các món quà có giá trị khác, tùy theo điều kiện kinh tế của mỗi gia đình. Việc chuẩn bị và trao đổi lễ vật không chỉ thể hiện sự tôn trọng, lễ phép mà còn là cách để gia đình hai bên biểu thị mong muốn hợp tác, sẻ chia và xây dựng mối quan hệ lâu dài, bền chặt. Các nghi thức này thường diễn ra trong buổi lễ ăn hỏi, đánh dấu sự chính thức của mối quan hệ hôn nhân sắp tới, đồng thời tạo tiền đề cho các bước tiếp theo trong quá trình tổ chức đám cưới. Đặc biệt, các lễ nghi truyền thống như lễ dạm ngõ, ăn hỏi hay lễ xin dâu dù có thể được giản lược về mặt hình thức nhưng không thể bỏ qua ý nghĩa tinh thần và giá trị biểu tượng. Những khoảnh khắc giao tiếp, trao đổi lễ vật, lời hứa cam kết không chỉ là nghi thức xã hội mà còn là hành trình xây dựng nền tảng vững chắc cho một cuộc sống hôn nhân bền vững. Điều này giúp các thế hệ trẻ hiểu được rằng cưới hỏi không chỉ là chuyện hai người mà còn là trách nhiệm và sự gắn kết với gia đình, dòng họ và xã hội.